✅ Shea - Vitellaria paradoxa

Drzewo shea, nazywany również drzewo wiecznej młodości jest to roślina znana wszystkim z zastosowania masła kosmetycznego i oleju jadalnego pozyskiwanego z jej orzechopodobnych nasion.

Ogólna charakterystyka Shea - Vitellaria paradoxa

Shea, nazwa naukowa Vitellaria paradoxa lub Butyrospermum parkii, jest rośliną z rodziny Sapotaceae, pochodzący z Afryki, rozprzestrzenił się spontanicznie zwłaszcza w krajach obszaru centralnego od Beninu po Czad, od Konga po Nigerię, od Senegalu po Sudan, od Togo po Ugandę. Dziś drzewo shea uprawiane jest również w Ameryce Środkowej, z największym rozprzestrzenieniem w Hondurasie, gdzie znane jest pod nazwą Tango.

Tam Paradoksa Vitellarii jest to bardzo długowieczne drzewo, które może żyć nawet do 200 lat, mimo że charakteryzuje się bardzo powolnym wzrostem osiąga średnią wysokość około 12 metrów dając życie rozwiniętej koronie, bogatej w liście, różnie rozgałęzione od podstawy wsparty na bardzo dużym pniu, który w rozwiniętym okazie może osiągnąć średnicę jednego metra.

Pień i gałęzie pokryte są grubą i mocną łuskowatą korą (podobną do brzoskwini lub moreli), która ma za zadanie chronić je przed nadmiernym ciepłem otoczenia, w rzeczywistości ogranicza do minimum utratę wody roślinnej przez parowanie . Z otwartych łusek kory wyłania się biały, lepki lateks podobny do lepkiego mastyksu.

odchodzi mają wydłużony kształt z lekko spiczastym wierzchołkiem; strona liścia, długa i szeroka, odpowiednio od 15 do 25 cm i od 4 do 7 cm, ma efektowne żebro główne i różne żebra wtórne, które rozgałęziają się w kierunku lekko pofalowanych brzegów. Liście są ułożone na gałęziach (nieco krępe i grudkowate), tworząc gęste kępki; są podtrzymywane przez ogonki długie, przeciętnie 8 cm, a ich barwa jest różna: w rzeczywistości jak u Photinii, gdy młode mają charakterystyczną czerwono-rdzawą barwę, potem rosnąc przechodzą w jasnozieloną. Górna strona liści jest gładka i błyszcząca, podczas gdy dolna jest nieprzezroczysta i jasnozielona.

Może Cię zainteresować: Orzech pekan - Carya illinoensis

TEN kwiaty, przyjemnie pachnące, ponieważ liście są zebrane w grona, a gdy są jeszcze w pąku, są ciemnobrązowe z szypułką, podczas gdy otwarte są podobne do liści kiwi, ale z podwójną koroną uformowaną przez większe zewnętrzne płatki zieleni kolor z odcieniami żółci i nieco mniejszymi płatkami wewnętrznymi, które wieńczą długie mleczne pręciki.

TEN owoce lub Orzechy Shea, podobnie jak śliwki lub owoce arganowe, mają mięsistą wewnętrzną łuskę pokrytą gładką, błyszczącą i zieloną powłoką. Owoce osiągają dojrzałość od 5 do 6 miesięcy i są produkowane tylko przez osobniki w wieku co najmniej 15 lat. Maksymalna produktywność rośliny waha się od 50 do 100 lat, a każde drzewo Shea produkuje średnio 20-25 kg owoców, z których uzyskuje się 3 do 4 kg orzechów.

Masz problemy z roślinami? Dołącz do grupy

TEN posiew to drzewne i oleiste jądra o brązowo-rdzawej barwie bogate w tłuszczową substancję, z której pozyskuje się drogocenne masło, słynące na całym świecie ze swojego przyjemnego zapachu i słodkawego smaku. Nasiona nie mają dobrej zdolności kiełkowania.

Kwitnienie drzewa Shea

Roślina kwitnie od grudnia do marca.

Uprawa drzewa Shea

Tam roślina młodości lub drzewo shea jest od kilku lat uważany za wrażliwy przez IUCN jak dzikie okazy są zagrożone ponieważ są one maksymalnie wykorzystywane do celów gospodarczych. W przypadku uprawy intensywnej lub programowanej, podjęte próby zakończyły się niepowodzeniem, ponieważ shea rośnie samoistnie tylko w miejscach pochodzenia.

Zbiór orzechów Shea

Zbioru owoców drzewa młodości dokonują tubylcze kobiety od czerwca do lipca do września.
Ziarna lub nasiona, ręcznie uwolnione z pokrywającego je miąższu, są selekcjonowane, suszone na słońcu przez kilka dni.
Następnie nasiona są miażdżone, ubijane i mielone na gęstą i tłustą pastę o maślanej konsystencji, która w zależności od zawartości karotenoidów może mieć kolor kości słoniowej lub intensywnie żółty.

Lzapach surowego masła Shea przypominające czekoladę i pochodzące z procesów prażenia może być lekko wędzone.

Nawet zawartość i skład olejów roślinnych zawartych w nasionach zmienia się w zależności od okresu zbioru, z różnorodność, z warunki środowiska i przetwarzanie. Oprócz tradycyjnej metody, zasadniczo ręcznej, ekstrakcja oleju może odbywać się zarówno mechanicznie przez tłoczenie na zimno, jak i rozpuszczalnikami chemicznymi.

Stosowanie owoców Shea

Nasiona lub orzechy Shea zebrane w pełnej dojrzałości służą do uzyskania masło shea nie do pomylenia z jego lekko żółty lub zielony kolor która ze względu na swoje dobroczynne właściwości jest wykorzystywana na całym świecie do przygotowania wielu kosmetyków, leczenia przeziębień oraz jako przyprawa w lokalnej kuchni.

Rdzenne kobiety od zawsze go używały chronić skórę przed promieniami słonecznymi, od wiatru i erozyjnego działania soli.

W miejscach pochodzenia wszystkie części drzewa maślanego są używane do różnych celów:

odpady lub pozostałości z przetwarzania jako pasza dla bydła;
tłuszcz służy również do wyrobu mydeł i świec;
lateks który wyłania się z kory i liści służy jako klej i baza pod gumę do żucia;
drewno, bardzo twardy i zwarty, z drugiej strony jest szeroko stosowany w lokalnym rzemiośle do produkcji przyborów kuchennych i budowy różnych przedmiotów do domu.

Ciekawostki o Shea

We Włoszech shea powszechnie nazywa się to dobroczynność lub drzewo maślane; w Anglii jest znany jako Masło shea; we Francji jak arbre à beurre jest arbol montequero w Hiszpanii. Inne równie znane nazwy zwyczajowe to: święte drzewo jest drzewo życia.

Rodzaj Vitellaria został założony przez Carla Friedricha von Gaertnera w 1807 r. W 1865 r. polski botanik Kotschy zaproponował nazwę Butyrospermun parkii dla drzewa młodości na cześć jego odkrywcy Mungo Park, szkockiego odkrywcy, który podczas jednej ze swoich licznych wypraw wzdłuż rzeki Niger odkrył właściwości tej świętej rośliny i sposób wykorzystania jej owoców przez miejscową ludność. rodzimy. Dziś jednak nazwa naukowa jest uważana jedynie za synonim Vitellaria paradoxa.

W starożytności w miejscach pochodzenia rdzenni mieszkańcy mieszali olejek shea z ziemią i taką mieszanką podobną do stiuku lub wapna pokrywali ściany i ściany.